un coeur pour tout

GATED COMMUNITIES VOOR IDEALISTEN:

COHOUSING

Op 7 november ging in het bezoekerscentrum van de Bourgoyen in Gent

een informatiedag door over cohousing

De rijken doen het in Californië of Brasschaat, ze schermen hun leefplekken af met codes, hekwerken en camera’s, die als roofvogels zitten neer te kijken.

Feit is dat het vrijwaren van leefkwaliteit en ademruimte moeilijker wordt in de overbemeste wereld. Elk individu zoekt maximale ontsnappingsmogelijkheden en zelfontplooiing, en heeft daartoe meer middelen dan goed voor hem is.

Vaak komt er geluid aan te pas: de gsm, de ‘smart’phone, de koptelefoon, de reistas op wieltjes, en de laptop, samen zowat de recentste extensies waar de mens mee rondloopt, zorgen voor extra sonore opvulling van de ruimte.

Het meest intieme en extreme voorbeeld van afscherming is de alomtegenwoordige koptelefoon, een pleister op de oren, die vooralsnog echter doorgaat voor luxeproduct in plaats van pijnstiller. In de jaren ’80 was de walkman vooral iets voor de jeugd, nu staat de MP3 of iPod sjiek voor een veel ruimere groep.

Om de stoorzender van de ander te ontlopen gaat elk zijn eigen radio wat harder zetten.

En opdat de toenemend verstrooide mens belangrijke signalen zou blijven opmerken, worden zelfs bankkaarten die uit automatengleuven glijden nu van geluid vergezeld, terwijl het aantal sirenes in de straat die echte of vermeende accidenten moeten bezweren, fors is toegenomen.

…ach ja, ik ben begonnen aan een opsomming van het soort dat mij heel ver kan leiden maar die ik hierbij liever afbreek. Omdat ik mezelf niet wil horen, ik vertrouw het niet helemaal, verre van zelfs.

… In plaats van bed&breakfast te gaan aanbieden onder een Provençaalse zon, of een optrekje te hebben in Toscane, ten einde Arcadië alsnog te kunnen bewonen, zoekt het concept cohousing het geluk dicht bij huis te vinden, een andere mentaliteit gestalte te geven.

Er wordt gezamenlijk grond aangekocht met de bedoeling een plek te creëren waar opnieuw rekening met elkaar gehouden wordt, en waar de voordelen van het delen de doorslag moeten geven, terwijl ook de ook de nood aan privacy voorop staat in de agenda van deze samenwoners.

Concreet heeft elkeen een eigen huis, inclusief tuin (die echter niet afgescheiden is), maar daarbij komen gemeenschappelijke voorzieningen: een centraal huis voor iedereen, met een professioneel ingerichte keuken, waar elk wordt uitgenodigd eens per maand voor iedereen te koken, met een gastenkamer, speelruimte, een gedeelde diepvries etc.; een gemeenschappelijke tuin; een gecentraliseerde parking. Stel je voor, alle auto’s samen onder één afdak, op de rand van het terrein, duidelijk stukken beter dan Hem bij je in huis te hebben achter een – metalen – garagepoort met afstandsbediening, volgt u nog?

Er wordt vergaderd, redelijk vaak vergaderd, in zo’n mini-kosmos, om problemen of voorstellen te bespreken, waarbij er naar consensus gestreefd wordt en er zo weinig mogelijk gebeurt via geestesverdelende stemming.

Dit zoeken naar een alternatieve vorm van wonen en leven doet denken aan de tests van de jaren ’60 … en nu rust er een stigma op die mislukte experimenten. In een fors geëvolueerde maatschappelijke context, is het (nog) mogelijk om te wensen dat we in staat zijn om dichtbij elkaar te zijn? Gaat het om een strijd voor het behoud van het contact met waarden die ondanks veel als fundamenteel worden aangevoeld? Ouderen niet in rusthuizen catalogiseren maar laten verderleven? Kinderen niet in politiek correcte crèches te laten opgroeien? Ik doe maar een tweetal natte vinger-pogingen.

“Cohousing probeert het buurtgevoel van een traditionele dorpskern te restaureren dat in het verstedelijkte Vlaanderen vrijwel verdwenen is”, staat er op de website van het cohousing-platform.

Om mee te doen moet je beschikken over het nodige kapitaal. De prijs van een woning beloopt 350.000 euro of meer.

In Denemarken, waar het concept vorm kreeg, werd er massaal door de overheid gesubsidieerd, en er lopen dan ook talloze projecten... In Vlaanderen is al een resolutie goedgekeurd die het samenwonen bepleit, onder impuls van Groen. Dat klinkt logisch.

Maar dat alles is eigenlijk bijzaak.

Kan de geïndividualiseerde mens van nu zijn behoefte tot zelfontplooiing verzoenen met de noodzaak tot gemeenschapsleven? Wat is nog de noodzaak van iets?

Cohousing lijkt een actieve methode om de vraag te trachten beantwoorden over samenleven. Ze heeft alvast dit voor op de echte ‘gated communities’: de deur naar de rest van de wereld blijft er openstaan.